Als we aan Jeruzalem denken, denken we aan een heilige stad. Jeruzalem wordt in de Arabische taal dan ook al-Quds genoemd, wat letterlijk ‘de Heilige’ betekent. De geschiedenis laat zien dat er veel strijd om deze heilige stad is geweest, een strijd die tegenwoordig nog steeds niet is gestreden.
Stad van koning David
Jeruzalem was oorspronkelijk een Kanaänitische nederzetting, evenals Jericho en Megiddo. Later, omstreeks de 11e eeuw voor Christus, namen de Hebreeërs, een nomadisch herdersvolk die de schoen nog niet kenden, enkele Kanaänitische steden in beslag en stichtten in diezelfde tijd een koningshuis om de macht te consolideren. Koning Saul werd de eerste koning en werd opgevolgd door koning David. Het was koning David die uiteindelijk Jeruzalem wist te veroveren en hij transformeerde de stad tot het religieuze centrum van zijn koninkrijk. Na koning David kwam zijn zoon Salomo aan de macht en werd de Tempel in Jeruzalem gebouwd. De heilige stad was een belangrijk pelgrimsoord geworden.
In zwaar weer
In de daaropvolgende eeuwen is Jeruzalem vele malen geteisterd door (burger)oorlogen, verwoestingen en plunderingen. De stad werd menigmaal veroverd door buitenlandse overheersers, zoals de Romeinen, de Byzantijnen, de Ottomanen en de Britten. In 1948 werd de staat Israël uitgeroepen en sindsdien is Jeruzalem het doelwit geweest van conflicten tussen de Palestijnse staat en de staat Israël, die vergezeld gingen met internationale bemoeienissen.
Religieuze strijd
Zoals de geschiedenis van Jeruzalem laat zien, is de eeuwenoude strijd om de stad een strijd met een religieus karakter. Zowel het Jodendom, het Christendom als de Islam hebben religieuze belangen in de heilige stad. Koning David maakte destijds van Jeruzalem een joodse stad. Immers, hij bracht de Ark van het Verbond (waarin de 10 geboden van Mozes) naar Jeruzalem. In de 4e eeuw na Christus, ten tijde van de Byzantijnse overheersing, werd de heilige stad christelijk. Vanaf toen werden er naast de joodse synagogen ook christelijke kerken gebouwd. En later, onder het bewind van de Ottomaanse overheersers,
werden er tevens moskeeën gebouwd. Jeruzalem was een multireligieuze stad geworden.
De missie van Columbus
Een mooi voorbeeld van de religieuze strijd om Jeruzalem is beschreven in het meest recente boek van de Amerikaanse
antropologe Carol Delaney. Het gaat over de religieuze missie van Columbus. Columbus leefde in de 15e eeuw na Christus toen Jeruzalem onder islamitisch bewind stond. Men geloofde in die tijd dat het einde van de wereld nabij was, omdat er tekenen waren die daarop zouden wijzen, zoals de val van Constantinopel (1453). Het einde-der-tijden impliceerde de terugkeer van Christus. Dit apocalyptische scenario motiveerde Columbus zodanig dat hij het als zijn missie beschouwde om Jeruzalem terug te vorderen van de moslims. De agendapunten van Columbus waren de wederopbouw van de Tempel voor de terugkomst van Christus en het bekeren van het volk tot het Christendom, opdat de inwoners van Jeruzalem niet zouden worden verbrand in de hel. Het verborgen plan van Columbus is echter nooit werkelijkheid geworden.